توریسم مذهبی یکی از شاخه های فعال صنعت گردشگری است که در بحران کرونا تحت تاثیر شدید قرارگرفت.پیش بینی می شود پس از دوره کرونا، توریسم مذهبی رونق بیشتری پیدا کند.

توریسم مذهبی، یک شاخه فعال صنعت گردشگری

صنعت بزرگ گردشگری شامل بخش‌های مختلفی می‌شود که‌یکی از مهم‌ترین آن‌ها «توریسم مذهبی» است‌‌.  تمامی ادیان و مذاهب در سراسر جهان اماکن‌‌، آثار‌‌، سنت‌ها و مراسم‌های مذهبی مختلفی دارند که به‌یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری آن‌ها تبدیل شده است‌‌. در این میان دین اسلام و مسلمانان نقش بسزایی در این شاخه از گردشگری دارند‌‌. مراسم حج‌‌، زیارت اماکن مقدس، وجود مراسم‌های عزاداری، و جشن‌های مذهبی مسلمانان از بزرگترین رویدادهای گردشگری مذهبی(توریسم مذهبی) در جهان محسوب می شود.

چه چیزی در انتظار توریسم مذهبی است؟

در حال حاضر آژانس های توریستی سخت ترین سال را پشت سر می گذارند‌‌‌‌ و بیکاری شرکت‌‌های هواپیمایی به اوج خود رسیده است. به نظر می رسد هنگامی که شیوع بیماری برای اولین بار مهار شود؛ عواقب شدیدی در انتظار شرکت‌‌های مسافرتی باشد‌‌. جبران آسیب های کرونا در صنعت گردشگری‌‌‌‌که در حال حاضر در شرایط سختی به سر می برد‌‌‌‌،تا حدودی سخت و ناشدنی به نظر می رسد‌‌.

آیا توریسم مذهبی کم ارزش است؟

طارق حسین‌‌‌‌، نویسنده ای است که‌‌ درباره چگونگی رشد در مقیاس پیش بینی نشده مطالبی را ارائه می‌دهد‌‌‌‌.

او اظهار داشت: «گردشگری مذهبی کم ارزش است‌‌»؛ کاملا‌یک جمله‌ی غلط است. به نظر می رسد که ما فکر می­کنیم افراد کمتر به دنبال مذهب می‌گردند؛ اما وقتی به داده‌‌ها نگاه می کنید‌‌‌‌،گردشگری مذهبی در حال افزایش است. افراد بیشتری به سایت‌‌ها و منابع معتبر رجوع می­کنند و به دنبال معنی حقیقی می­گردند‌‌.

مناسکی مانند حج هرساله پررونق تر می شوند و درآمد زیادی را تولید می­کنند‌‌.

تاثیر کرونا بر توریسم مذهبی در کشورهای مختلف

ایران

ایران در سال ۲۰۱۹ با ۲۷‌‌. ۹ درصد رشد نسبت به سال ۲۰۱۸ به عنوان سومین مقصد گردشگری جهان در حال ظهور بود‌‌. ویروس کرونا باعث کاهش چشمگیر گردشگران شد به گونه ای که تعداد افرادی که از میراث جهانی آن‌ بازدید می کنند ۹۹٪ کاهش‌یافته است‌‌.

اسپانیا

مسیر سفر زیارتی به سانتیاگو دو کامپوستلا در اسپانیا سال گذشته(۲۰۱۹) به ظرفیت کامل رسیده بود‌‌‌‌. پس از ‌یک پاندمی طولانی و تعداد مواردی که اکنون در حال افزایش است‌‌‌‌، به نظر می رسد که این اعداد در مقایسه با سال های قبل به شدت کاهش‌یافته است‌‌.

عربستان سعودی

کشور دیگری که برنامه‌‌های بزرگی برای توریسم مذهبی داشت عربستان سعودی است‌‌. سال گذشته‌‌‌‌، ۱‌‌. ۸ میلیون زائر از ۱۶۰ کشور جهان برای حج وارد عربستان سعودی شدند؛ در حالی­که ده‌‌ها میلیون نفر دیگر در طول سال به عمره آمدند‌‌. ارزش این سفرهای زیارتی ۱۲ میلیارد دلار برای اقتصاد عربستان بود که معادل ۲۰٪ از تولید ناخالص داخلی غیرنفتی پادشاهی و ۷٪ از تولید ناخالص داخلی کل است‌‌.

به عنوان بخشی از برنامه گسترده تر برای عقب نشینی از وابستگی اقتصادی خود به نفت‌‌‌‌، در سپتامبر سال ۲۰۱۹ برای اولین بار درهای خود را به روی گردشگران بین المللی گشود‌‌. با برنامه­ریزی‌‌های بزرگ برای حج امسال‌‌‌‌، تلاش کرده است تا با سرمایه گذاری در هتل‌‌های لوکس و حمل و نقل‌‌‌‌، تجربه زائران را بهبود بخشد‌‌‌‌. با این امید که اگر درست انجام شود‌‌‌‌، درآمد حج و عمره بتواند تا سال ۲۰۲۲ بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار باشد‌‌. وزارت حج و عمره همچنین‌یک نسخه مجازی سه بعدی از مسجد مسجدالحرام ایجاد کرده بود تا زائران بتوانند پیش از سفر خود با موقعیت آن آشنا شوند.