سفری به شهر خرماهای رنگین
سیستان و بلوچستان را میتوان از ناشناخته ترین نقاط ایران دانست. معدن ناشناختهای از آیینها و باورها، با طبیعتی بکر و میراث باستانی باشکوه است. مرکز این استان شهر زاهدان با مردمانی خون گرم و مهمان نوازست که می تواند تجربه ای خارق العاده از سفر و گردشگری را برای شما رقم بزند.
در این مقاله به معرفی غذاها، نانها و شیرینیهای محلی این منطقه پرداخته می شود.
زاهدان شهر ادویههای رنگارنگ
این منطقه به واسطه همسایگی با پاکستان و همین طور رفت و آمد زیاد میان زاهدانی ها و هندی ها، ادویه های بسیار تندی دارد که در انواع خورشت های محلی استفاده می شود. از آنجایی که دامپروری در این خطه رواج دارد، شالوده اصلی غذاهای زاهدان مواد لبنی و گوشت می باشد. البته ناگفته نماند که گوشت بز در بین بلوچ ها بیش از گوشت سایر دام ها کاربرد دارد!
کشک زرد، ماهی دوغی، دیگچه، شیرینی لندو، شیرینی چنگال، شیرینی تجگی، نان بلوچی، نان قلیفی، نان چلبک از جمله معروف ترین غذاها، شیرینی ها و نان های محلی این خطه است.
خوشمزه ترین غذاهای محلی زاهدان
کشک زرد، غذای پهلوانان
کشک زرد را غذای پهلوانان زابلی می نامند. این وجه تسمیه از آن بابت است که این غذا آنقدر نیروزا است که تا ساعت ها اصلا احساس گرسنگی نخواهید کرد. مادهی اصلی آن، کشک زابلی است که بانوان آن را طی فرآیندی طولانی تهیه می کنند. برای تهیه غذا پیاز را در روغن حیوانی سرخ، سپس کشک زرد را اضافه کرده و حسابی مخلوط میکنند. آب گوشتی را که قبلا تهیه شده کم کم اضافه کرده و هم می زنند تا جا بیافتد. کشک زرد را در فصول سرد سال با نان محلی سرو و یا به اصطلاح تلیت میکنند.
ماهی دوغی، متفاوت ترین ماهی ایران
ماهی دوغی یکی از معروفترین غذاهای دریایی زاهدان است که از ترکیب ماهی و دوغ و البته ادویه معروف آچار تهیه میشود. جالب اینکه ماهی دوغی را میتوان با کشک نیز درست کرد. این غذا را با نامهای دیگری همچون ماهی دیگی، ماهی دوغ بر، آبگوشت لنجو و ماهی شیرپز نیز میشناسند.
دیگچه، لذیذِ اصیل
دیگچه(تنورچه) غذای لذیذ و اصیل است که به تنهایی و یا به همراه پلو سرو می شود. برای طبخ این غذا ابتدا گوشت را به قطعات خیلی بزرگ تقسیم میکنند. سپس هر قطعه را به سیخی از جنس چوب نخل کشیده و وقتی تنور آماده و زغال ها کاملا داغ شد، در درون آن قرار می دهند تا کاملا پخته شود. گاهی برای نرم تر شدن گوشت یک ظرف آب هم در میانه تنور قرار داده میشود.
اصیل ترین شیرینیهای محلی زاهدان
لندو، خوراکی خوشمزه از دیار نخلستان ها
نام خرما و جنوب کشورمان با هم عجین شده است. لندو خوراک خوشمزه این دیار ترکیبی از خرما، گندم و کنجد است که معمولا در این منطقه به عنوان میانوعده استفاده میشود. برای تهیه لندو هسته خرماها گرفته میشود. بعد گندم وکنجد را برشته کرده و داغ داغ به خرما اضافه میکنند. مواد را خوب مخلوط کرده و روی آن یک شی سنگین میگذارند تا کاملا به هم بچسبند. بعد از گذشت ده ساعت لندو آماده است.
چنگال، شیرینی اصیل عشایر
چنگال(چانگالی) یکی از شیرینیهای اصیل عشایران زاهدان میباشد که با نان محلی، خرما و روغن حیوانی تهیه میشود. چون در تهیه آن، مواد را با انگشتان چنگ میزنند نام آن را چنگال گذاشته اند. عشایر چنگال را به ویژه در ماه رمضان با دوغ برای میهمان سرو میکنند.
تجگی، سمنوی سیستانی
تجگی که با عنوان سمنوی سیستانی هم شناخته میشود در مواد اولیه با سمنو شباهت دارد اما در پخت و ظاهر هیچگونه شباهتی ندارد. این شیرینی از جوانه گندم، آرد، روغن و آب و خمیری مثل خمیر نان تهیه میشود. پخت این خوراک از دی ماه آغاز و تا زمان عید، ادامه دارد. در روستاها داخل تنور و در شهر داخل فر قرار میدهند. در طبخ تجگی گاهی یک لایه خرما نیز به مواد اولیه اضافه میکنند تا لذیذتر شود.
دلچسب ترین نانهای محلی زاهدان
تینّی نَگن، نان سنتی بلوچ ها
نان بلوچی در زبان محلی تینّی نَگن نام دارد. این نان در بین محلی ها بسیار پرطرفدار است.
این نان سنتی را در بلوچستان برای وعده های صبحانه یا ناهار می پزند. معمولا خمیر را به چانههاى کوچک تقسیم و سپس آنها را نازک میکنند. برای نازک کردن این چانهها هم از غلتک ویژهای به نام بِیلَد استفاده میشود. سپس این چانههای نازک شده را داخل دیگی از روغن داغ قرار میدهند تا سرخ شود.
قلیفی، ترکیب نان و شیرینی
قلیفی چیزی بین شیرینی و نانمحلی زاهدان است. این نان سنتی بسیار مقوی است و در آن از خرما، روغن حیوانی، کنجد، زیره سیاه و تخم گشنیز استفاده می شود. این نان در تنور و یا فر طبخ میشود.
نان چلبک، افطاری ماه رمضان
چلبک از نان های روغنی خوشمزه و محلی زاهدان می باشد. این نان را معمولا در ماه رمضان برای افطار درست میکنند. از آب و خمیر مایه، نمک، ماست و آرد تهیه میشود. خمیر این نان را سرخ و آن را شکر پاشی میکنند.
سخن پایانی
در وسعت پهناور کشورمان آنقدر فرهنگ، سنت و زیبایی خفته است که سال ها می توان به گشت و گذار در گوشه و کنار آن پرداخت و خسته نشد. در میان اقلیم های رنگ به رنگ میهن عزیزمان این بار سری به گوشه جنوب شرقی کشورمان زدیم. سیستان یا همان سکستان، سرزمینی اساطیری که سیمرغ، رستم، سیاوشون و افسانه های هزار رنگش در رگ و پی هر ایرانی ریشه دوانده است. در این مطلب تلاش کردیم تا شما را با محبوبترین خوراکیهای زاهدان آشنا کنیم. البته طیف خوشمزههای این منطقه از جنوب کشورمان بسیار وسیعتر است؛ با این وجود تلاش کردیم تا حد امکان اصلیترین غذاها، شیرینیها و نانهای این منطقه را به شما معرفی کنیم.
در تنظیم این مقاله از منابع زیر استفاده شده است:
https://www.iranhotelonline.com/