عید پاک ۲۰۲۱ روز‌یکشنبه  ۱۵ فروردین ( ۴ آوریل) مشاهده می شود! عید پاک ‌یک جشن متحرک است که همیشه ‌یکشنبه بین ۲۲ مارس و ۲۵ آوریل برگزار می شود‌.  

عید پاک، تعطیلات مذهبی مسیحی

عید پاک تعطیلات مسیحی است که اعتقاد به زنده شدن عیسی مسیح را جشن می گیرد‌. گفته می شود که در عهد جدید کتاب مقدس‌‌، این واقعه سه روز پس از مصلوب شدن عیسی توسط رومیان رخ داده است و تقریباً در سال ۳۰ میلادی درگذشت‌. ‌یک دوره ۴۰ روزه‌؛ روزه‌‌، نماز و فداکاری با هفته مقدس به پایان می رسد‌‌ که شامل پنجشنبه بزرگ (جشن شام آخر عیسی با ۱۲ حواری خود‌‌، همچنین به عنوان “پنجشنبه بزرگ”)‌‌، جمعه خوب (که در آن مصلوب شدن عیسی مسیح مشاهده می شود) و ‌یکشنبه عید پاک است‌. اگرچه در آیین مسیحی تعطیلات دارای اهمیت مذهبی بالاست‌‌، اما بسیاری از سنت های مربوط به عید به دوران پیش از مسیحیت و بت پرستی برمی گردد‌.

کلمه “عید پاک” از کجا آمده است؟

اصل کلمه “عید پاک” نامشخص است‌. به همین سادگی نیست که بگویید ریشه های مذهبی ‌یا ریشه ای بت پرستی دارد‌. برخی از مورخان معتقدند که این عبارت از عبارت hebdomada alba گرفته شده که در لاتین به معنای “هفته سفید”است‌. سرانجام نام آن عید شد‌.

ریشه کلمه ایستر

کلمه ایستر از الهه آنگلوساکسون طلوع باروری ای اوستر‌‌، همچنین الهه طلوع فجر‌‌، که از اسکاندیناوی فعلی ریشه گرفته، مشتق شده است. با گذشت زمان‌‌، مسیحیان اولیه شروع به اشاره به جشن قیامت با نام ماهی کردند که اکنون آوریل نامیده می شود‌.

ریشه کلمه عیدپاک

متناوباً‌‌، عید پاک ممکن است از‌یک کلمه قدیمی آلمانی به معنای “شرق” باشد‌‌که به نوبه خود از‌یک کلمه لاتین به معنای “طلوع” گرفته شده است‌. در گذشته‌‌، کلمه عید پاک می تواند به معنی “چرخش به سمت شرق”‌یا “طلوع” باشد و لزوماً معنای ضمنی دینی ندارد‌. (توجه: این آلمانی ها بودند که “اسم حیوان دست آموز عید پاک” را اختراع کردند که از خانه های “خوب” کودکان بازدید می کردند‌‌، دقیقاً مانند اختراع بابانوئل‌). در آخر‌‌،  هیچ کس ریشه اصلی کلمه‌‌، “عید پاک” را نمی داند‌. این‌یکی از قدیمی ترین کلمات انگلیسی است‌. البته مهم نیست که عید از الهه سحر می آید ‌یا کلمه لاتین سحر‌. به هر زبانی که باشد‌‌، عید پاک امروز ‌یک عید مسیحی برای بزرگداشت قیام مسیح است‌.

سنت مذهبی عید در عهد جدید

رستاخیز عیسی‌‌، همانطور که در عهد جدید کتاب مقدس شرح داده شده، اساساً بنیادی است که ادیان مسیحی بر آن بنا شده اند‌. از این رو‌‌، ‌یک تاریخ بسیار مهم در تقویم مسیحی است‌. طبق عهد جدید‌‌، عیسی توسط مقامات رومی دستگیر شد‌‌؛ اساساً به این دلیل که ادعا می کرد “پسر خدا” است‌‌. اگرچه مورخان این انگیزه را زیر سوال می برند‌‌، برخی اظهار داشتند که ممکن است رومی ها او را به عنوان تهدیدی برای امپراتوری قلمداد کرده باشند‌.

عیسی توسط پونتیوس پیلاطس‌‌، از ۲۶ تا ۳۶ پس از میلاد مصلوب شد‌‌ که با تعطیلات مسیحیان جمعه خوب (جمعه قبل از عید ) مشخص شد‌. به روش­های مختلف‌‌، هر چهار انجیل در عهد جدید (متی‌‌، مرقس‌‌، لوقا و‌یوحنا) بیان می کنند که به کسانی که به مرگ و قیام عیسی ایمان دارند‌‌، “هدیه زندگی ابدی” داده می شود‌‌. به این معنی که در هنگام مرگ زمینی به “پادشاهی آسمان” خوشامد بگویید‌.

سنت های عید پاک

در مسیحیت غربی‌‌، از جمله کاتولیک رومی و فرقه های پروتستان‌‌، دوره قبل از عید از اهمیت ویژه ای برخوردار است‌. این دوره روزه داری و توبه‌‌، روزه بزرگ است‌. این از چهارشنبه خاکستری آغاز می شود‌‌ و ۴۰ روز ادامه دارد(بدون احتساب‌یکشنبه ها)‌. ‌

یکشنبه نخل، یادآور ورود عیسی به اورشلیم

یکشنبه بلافاصله قبل از عید ‌، ‌یکشنبه نخل نامیده می شود‌‌ و آن‌یادآور ورود عیسی به اورشلیم است‌‌. زمانی­که پیروان برای استقبال از او‌‌، برگ های خرما را روی جاده گذاشتند‌.  بسیاری از کلیساها مراسم عید پاک را در ساعات پایانی روز قبل از آن (شنبه بزرگ) در‌یک مراسم مذهبی به نام شب زنده داری عید پاک آغاز می کنند‌.

آغاز آیین های عید از دوشنبه پاک

در مسیحیت ارتدکس شرقی‌‌، آیین های عید پاک با بزرگ روز آغاز می شود که از دوشنبه پاک (۴۰ روز قبل از عید ، از جمله‌یکشنبه ها) آغاز می شود‌. از هفته آخر روز بزرگ به عنوان هفته نخل‌یاد می شود و با شنبه لازاروس‌‌، روز قبل از‌یکشنبه نخل پایان می‌یابد‌.

تخم مرغ عید پاک، سنتی قدیمی

صرف نظر از فرقه‌‌، سنت های بسیاری در زمان عید پاک با ریشه وجود دارد که می توان آنها را در جشن های غیر مسیحی و حتی بت پرستانه‌یا غیر مذهبی جستجو کرد‌.  بسیاری از غیرمسیحیان رعایت این سنت ها را انتخاب می کنند در حالی که اصولاً جنبه های مذهبی این جشن را نادیده می گیرند‌.

نمونه هایی از سنت های غیر مذهبی عید پاک شامل تخم مرغ های عید پاک‌‌، و بازی های مرتبط مانند غلتک تخم مرغ و تزئین تخم مرغ است‌.

اعتقاد بر این است که تخم مرغ در برخی از سنت های بت پرستی که پیش از مسیحیت است‌‌، باروری و تولد را نشان می دهد‌. تزئین تخم مرغ ممکن است با اشاره به اهمیت مذهبی عید پاک‌‌، ‌یعنی قیام ‌یا تولد دوباره عیسی‌‌،  بخشی از جشن عید پاک شده باشد‌.

بسیاری از مردم – عمدتا کودکان – نیز در “شکار تخم مرغ عید پاک” شرکت می کنند‌.

خرگوش، حیوان نمادینِ عید پاک

در برخی از خانوارها‌‌، شخصیتی به اسم خرگوش عیدپاک(Bunny Easter) وجود دارد. خرگوش ها صبح‌یکشنبه عید آب نبات و تخم مرغ را به کودکان تحویل می دهند‌. این آب نبات ها اغلب در‌ سبد عید پاک قرار دارند‌.